پکیج آموزشی مالیات بر درآمد حقوق

تخصص تضمینی + مدرک معتبر

این پکیج شامل موارد زیر میباشد:

• فیلم آموزش جامع
• فایل صوتی آموزش
• جزوات آموزشی مرتبط
• گواهینامه ی بین المللی MPT اتریش

یکی از مهم ترین مباحث مالیاتی؛ مالیات بر درآمد حقوق می باشد. به همین خاطر پیشگام کنفرانس بر آن شد تا با ارائه پکیج آموزشی و کاربردی “مالیات بر درآمد حقوق” ضمن آموزش این مبحث، به سوالات شما در این زمینه پاسخ دهد.

این پکیج آموزشی توسط تیم پیشگام کنفرانس در تیر ماه 1401 ضبط و گردآوری شد که شامل فیلم، فایل صوتی و جزوات و گواهینامه معتبر با آموزش کاربردی استاد احمد غفارزاده می باشد و از طریق سایت پیشگام کنفرانس قابل دریافت است.

مباحث تدریس شده در این جلسه به شرح زیر می باشد.

صفر تا صد مالیات بر درآمد حقوق:

• ماخذ
• نرخ
• نحوه محاسبه
• معافیت
• کسورات و …

همانطور که بیان شد مدرس این سمینار جناب آقای دکتر احمد غفارزاده می باشند که در ادامه به بیان سوابق شغلی و علمی ایشان می پردازیم؛

• عضو کارگروه اصلاحیه قوانین مالیاتی
• مشاور مرکز پژوهش های مجلس
• عضو اسبق شورای عالی
• معاون رسیدگی و حسابرسی اداره مالیات مودیان بزرگ
• معاون دفتر مطالعات و تحقیقات مالیاتی سازمان مالیات کشور
• مستشار مالیاتی
• عضو جامعه مشاوران رسمی مالیاتی
• مولف کتاب های مالیاتی

دبیرخانه آموزش های مالیات پیشگام کنفرانس

• تلفن ثابت 02165537963
• واحد فروش 09354758547
• واحد اداری 0956090506
• واحد اجرا 09123947596
• ایمیل  pishgamconference@gmail.com

مالیات حقوق

به طور کلی مالیات‌ها در ایران به دو دسته مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم تقسیم‌بندی می‌شوند.

مالیات مستقیم مالیاتی است که افراد مشخصی به ازای درآمد و یا مایملک خاصی و به میزان مشخصی پرداخت می‌کنند. و مالیات غیرمستقیم مالیاتی است که پرداخت‌کننده آن برای دولت مشخص نیست و به طور غیرمستقیم بر روی کالاها و خدمات اعمال می‌گردد.

مالیات‌های مستقیم خود نیز دارای دو دسته مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد هستند. همچنین مالیات بردرآمد دارای شش نوع مالیات است. مالیات بر درآمد املاک، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات بر درآمد ناشی از منابع مختلف.

در ادامه مقاله به بیان ماده قانونی‌ها و نکات مورد نیاز در زمینه مالیات حقوق می‌پردازیم.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 82 قانون مالیات

طبق ماده 82 قانون مالیات درآمدي که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر(اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروي کار خود بابت اشتغال در ایرانبرحسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیرنقد تحصیل می‌کند مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.

تبصره: درآمد حقوقی که در مدت مأموریت خارج از کشور (از طرف دولت جمهوري اسلامی ایران یا اشخاص مقیم ایران) ازمنابع ایرانی عاید شخص می‌شود مشمول مالیات بر درآمد حقوق می‌باشد.

همچنین طبق بخشنامه شماره 36693/200 تاریخ 22/12/1398

1. درآمد ورزشکاران و مربیان ورزشی حرفه‌اي اعم از ایرانی و خارجی که در رشته‌هاي مختلف ورزشی فعالیت می‌نمایند و حسب دستورالعمل‌هاي فدراسیون ذی‌ربط، باشگاه‌هاي طرف قرارداد با آنان مکلفند یک نسخه از قرارداد منعقده فی ‌ما‌بین را در کلیه امور ورزشی حرفه‌اي به کمیته نقل و انتقالات سازمان لیگ حرفه‌اي مربوط ارسال و ثبت نمایند. در این صورت اشتغال آنان به عنوان فعالیت حرفه‌اي محسوب و مشمول مالیات بر درآمد مشاغل با رعایت سایر تکالیف مقرر قانونی مربوط حسب مورد خواهند بود.
2. وجوهی که ورزشکاران غیرحرفه‌اي، مربیان، سرپرستان و همچنین کادر فنی و تیم‌هاي مختلف ورزشی در قبال تسلیم نیروي کار خود بابت اشـتغال به امـور ورزشـی از اشـخاص حـقیقی و حـقوقی بـر حـسب مـدت زمـان معـین دریـافت می‌نمـایند مـشمول فـصل مالیات بر درآمد حقوق می‌باشد که پرداخت‌کنندگان حقـوق مکـلفند پس از اعمال معافیت‌هاي مقرر مازاد آن را طبق نرخ‌هاي مقرر در ماده 85 اصلاحی قانون مالیات‌هاي مستقیم مصوب 80/11/27 محاسبه و ضمن رعایت سایر مقررات مربوط وفق ماده 86 قانون موصوف مالیات متعلق را ظرف مهلت مقرر کسر و به واحد مالیاتی محل پرداخت نمایند.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 83 قانون مالیات

طبق ماده 83 قانون مالیات درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (مقرري یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایاي مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیر مستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت‌هاي مقرر در این قانون.

تبصره: درآمد غیرنقدي مشمول مالیات حقوق به شرح زیرتقویم و محاسبه می‌شود:

الف.  مسکن با اثاثیه معادل بیست و پنج درصد (25%) و بدون اثاثیه بیست درصد (20%) حقوق و مزایاي مستمر نقدي (به استثناي مزایاي نقدي معاف موضوع مادة  91 این قانون) در ماه پس از وضع وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر می‌شود.

ب. اتومبیل اختصاصی با راننده معادل ده درصد (10%) و بدون راننده معادل پنج درصد (5%) حقوق و مزایاي مستمر نقدي ( به استثناي مزایاي نقدي معاف موضوع ماده 91 این قانون) در ماه پس از کسر وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر می‌شود.

ج. سایر مزایاي غیرنقدي معادل قیمت تمام شده براي پرداخت‌کننده حقوق.

لازم به ذکر است که وجوهی که بابت مهدکودک، یارانه غذا، ایاب و ذهاب، بن کالا و … به عنوان مصادیق ماده 40 قانون الحاق موادي به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 15/08/1384 و یا بر اساس مقررات استخدامی مربوطه، در حدود قانون یا متعارف، به کلیه کارکنان پرداخت می‌شود با ارائه اسناد و مدارک از شمول حکم مواد 82 و 83 قانون مالیات‌هاي مستقیم خارج می‌باشد.

مالیات حقوق معلولان

در بحث آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق معمولان باید توجه داشت که طبق ماده 2 پنجاه درصد (50%) حقوق ، مزایا و دستمزد مشمول مالیات یکی از اولیاي افراد داراي معلولیت شدید یا خیلی شدید اعم از اینکه در منزل یا مراکز نگهداري یا بیمارستان نگهداري شوند، مطابق شرایط این آیین‌نامه از پرداخت مالیات معاف است.

همچنین مطابق تبصره 1 ماده 3 عافیت موضوع این آیین‌نامه صرفاً در مورد یکی از اولیاي شاغل که گواهینامه یاد شده به نام وي صادر شده است، اعمال خواهد شد.

همچنین در ماده 6 عنوان شده است که معافیت موضوع این آیین‌نامه براي درآمدهاي موضوع تبصره های 1 و 2 و الحاقی ماده 86 قانون مالیات‌هاي مستقیم (مصوب 1396) قابل اعمال خواهد بود.

لازم به ذکر است در راستاي تبصره ماده 4 این آیین‌نامه، کارفرمایان اشخاص ذینفع می‌توانند، حسب درخواست کارکنان، پس از هماهنگی با اداره امور مالیاتی مربوط نسبت به جبران اضافه پرداختی مالیات هر سال براي هریک از حقوق بگیران خود بر اساس فهرست مالیات حقوق ماه‌هاي بعد تا پایان همان سال اقدام نمایند.

ضمناً در مواردي که معافیت موضوع ماده 84 قانون مالیات هاي مستقیم قابل کسر از درآمد مشمول مالیات حقوق باشد، معافیت موضوع ماده 25 قانون حمایت از حقوق معلولان پس از کسر معافیت مذکور، اعمال شود.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 84 قانون مالیات

طبق ماده 84 قانون مالیات میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هرساله در قانون بودجه سنواتی مشخص‌ می‌شود.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 85 قانون مالیات

طبق ماده 85 قانون مالیات نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر مبلغ مذکور در ماده 84 این قانون و تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه ده درصد (10%) و نسبت به مازاد آن بیست درصد (20%) است.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 86 قانون مالیات

طبق ماده 86 قانون مالیات پرداخت‌کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلف اند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده 85 این قانون محاسبه و کسر و تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریافت‌کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت و در ماه هاي بعد فقط تغییرات را صورت دهند.

تبصره 1: در مورد پرداخت‌هایی که از طرف غیر از پرداخت‌کننده اصلی حقوق به اشخاص حقیقی، به عمل می‌آید، پرداخت‌کنندگان مکلفند هنگام هر پرداخت، مالیات متعلق را با رعایت معافیت‌هاي قانونی مربوط به حقوق به جز معافیت موضوع ماده 84 این قانون، به نرخ مقطوع ده درصد (10%) محاسبه،کسر و حداکثر تا پایان ماه بعد با فهرستی حاوي نام و نشانی دریافت‌کنندگان و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل، پرداخت کنند و در صورت تخلف، مسوول پرداخت مالیات و جریمه‌هاي متعلق خواهندبود.

تبصره 2: پرداخت‌هاي دانشگاه‌ها، مراکز و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوري که داراي مجوز از شوراي گسترش آموزش عالی وزارتخانه‌هاي علوم، تحقیقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر موسسات آموزشی و پژوهشی قانونی داراي مجوز رسم از وزارتین فوق‌الذکر می‌باشند، به اشخاص حقیقی اعم از کارکنان و غیر کارکنان خود در قالب حق‌التدریس مشمول مالیات مقطوع به نرخ ده درصد (10%) و حق‌التحقیق، حق پژوهش و قراردادهاي پژوهشی و تحقیقاتی مشمول مالیات مقطوع به نرخ پنج درصد (5%) با رعای سایر احکام مقرر در تبصره 1 خواهد بود.

همچنین مطابق بند 5 تبصره 12 قانون بودجه سال 1401:

سقف معافیت مالیاتی ساالنه موضوع ماده84 قانون مالیات‌هاي مستقیم در سال 1401 مبلغ ششصد و هفتاد و دو میلیون (672.000.000) ریال تعیین می‌شود.

نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از مجموع مندرج در احکام کارگزینی شامل حق شغل، حق شاغل، فوق‌العاده مدیریت و فوق العاده مستمر و غیر مستمر و سایر پرداختی‌ها و کارانه به استثناي عیدي پایان سال به شرح زیر می‌باشد:

• نسبت به مازاد ششصد و هفتاد و دو میلیون (672.000.000) ریال تا یک میلیارد و هشتصد میلیون (1.800.000.000) ریال، ده درصد (10%)
• نسبت به مازاد یک میلیارد و هشتصد میلیون (1.800.000.000) ریال تا سه میلیارد (3.000.000.000) ریال، پانزده درصد (15%)
• نسبت به مازاد سه میلیارد (3.000.000.000) ریال تا چهار میلیارد و دویست میلیون (4.200.000.000) ریال، بیست درصد (20%)
• نسبت به مازاد چهارمیلیارد و دویست میلیون (4.200.000.000) ریال به باال، سی درصد (30%)

میزان معافیت مالیات سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد موضوع ماده 57 قانون مالیاتهاي مستقیم و مالیات بر درآمد مشاغل موضوع ماده 101 قنون مالیات‌هاي مستقیم سالانه به مبلغ سیصد و نود و شش میلیون (396.000.000) ریال تعیین می‌شود.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 87 قانون مالیات

طبق ماده 87 قانون مالیات اضافه پرداختی بابت مالیات بر درآمد حقوق طبق مقررات این قانون مسترد خواهد شد مشروط بر این که بعد از انقضاي تیر ماه سال بعد تا آخر آن سال با درخواست کتبی حقوق بگیر از ادارة امور مالیاتی محل سکونت مورد مطالبه قرارگیرد. ادارة امور مالیاتی مذکور موظف است ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم درخواست رسیدگی‌هاي لازم را معمول و در صورت احراز اضافه پرداختی و نداشتن بدهی قطعی دیگر در آن ادارة امور مالیاتی نسبت به استرداد اضافه پرداختی از محل وصولی هاي جاري اقدام کند. در صورتی که درخواست‌کننده بدهی قطعی مالیاتی داشته باشد اضافه پرداختی به حساب بدهی مزبور منظور و مازاد مسترد خواهد شد.

همچنین  راي شوراي عالی مالیاتی به شماره :30/4/1094 تاریخ 10/02/1368 در صورتیکه به علت عدم رعایت معافیت‌هاي مقرره قانونی از طرف کارفرما مالیات از درآمد حقوق کسر و بحساب مالیاتی واریز شده باشد مورد از مصادیق ماده 5 لایحه قانونی مالیات بردرآمد حقوق مصوب 21/04/1359 شوراي انقلاب جمهوري اسلامی ایران نبوده و براي استرداد آن رعایت مواعد مقرر در ماده مزبور الزامی نیست.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 88 قانون مالیات

طبق ماده 88 قانون مالیات در مواردي که از اشخاص مقیم خارج که در ایران شعبه یا نمایندگی ندارند حقوق دریافت شود دریافت‌کنندگان حقوق مکلف‌اند تا پایان ماه بعد از تاریخ دریافت حقوق مالیات متعلق را طبق مقررات این فصل به اداره امور مالیاتی محل سکونت خود پرداخت و تا آخر تیر ماه سال بعد اظهارنامه مالیاتی مربوط به حقوق دریافتی خود را به اداره امور مالیاتی مزبور تسلیم نمایند.

همچنین مطابق بخشنامه 211/1918/17151 تاریخ 08/04/1382 آن قسمت از درآمد حقوق کارکنان و کارگران ایرانی در خارج از کشور که از طریق کارفرمایان و پا پیمانکاران مقیم کشور بابت ارائه خدمات از محل پرداختی پروژه دریافت می‌نمایند مشمول استفاده از حکم معافیت موضوع بند ب ماده 113 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي و اجتماعی و فرهنگی جمهوري اسلامی ایران در طول اجراي قانون یاد شده می‌باشد.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 89 قانون مالیات

طبق ماده 89 قانون مالیات صدور پروانة خروج از کشور یا تمدید پروانة اقامت و یا اشتغال براي اتباع خارجه، به استثناي کسانی که طبق مقررات این قانون از پرداخت مالیات معاف می‌باشند، موکول به ارائة مفاصا حساب مالیاتی یا تعهد کتبی کارفرماي اشخاص حقوقی ایرانی طرف قرارداد با کارفرماي اتباع خارجی یا اشخاص حقوقی ثالث ایرانی است.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 90 قانون مالیات

طبق ماده 90 قانون مالیات در مواردي که پرداخت‎‌کنندگان حقوق، مالیات متعلق را در موعد مقرر نپردازند یا کمتر از میزان واقعی پرداخت نمایند، اداره امور مالیاتی ذي‌صالح مکلف است مالیات متعلق را به انضمام جرایم موضوع این قانون محاسبه و از پرداخت کنندگان حقوق که در حکم مودي می‌باشند به موجب برگ تشخیص با رعایت مهلت مقرر در ماده 157 این قانون مطالبه کند. حکم این ماده نسبت به مشمولان ماده 88 این قانون نیز جاري خواهد بود.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 91 قانون مالیات

طبق ماده 91 قانون مالیات درآمدهاي حقوق به شرح زیر از پرداخت مالیات معاف است:

1. روسا و اعضاي مأموریت هاي سیاسی خارجی در ایران و روسا و اعضاي هیأت هاي نمایندگی فوق العاده دول خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت متبوع خود به شرط معامله متقابل و همچنین روسا و اعضاي هیأت‌هاي نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن در ایران نسبت به درآمد حقوق دریافتی از سازمان و موسسات مزبور در صورتی که تابع دولت جمهوري اسلامی ایران نباشند.
2. روسا و اعضاي مأموریت‌هاي کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسات فرهنگی دول خارجی نسبت درآمد حقوق دریافتی از دول متبوع خود به شرط معامله متقابل.
3. کارشناس خارجی که با موافقت دولت جمهوري اسلامی ایران از محل کمک‌هاي بلاعوض فنی و اقتصادي و علمی و فرهنگی دول خارجی و یا موسسات بین‌المللی به ایران اعزام می‌شوند نسبت به حقوق دریافتی آنان از دول متبوع یا موسسات بین‌المللی مذکور.
4. کارمندان محلی سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها و نمایندگی‌هاي دولت جمهوري اسلامی ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوري اسلامی ایران در صورتی که داراي تابعیت دولت جمهوري اسلامی ایران نباشند به شرط معامله متقابل.
5. حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمري و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه یا مستمري پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده.
6. هزینه سفر و فوق‌العاده مسافرت مربوط به شغل
7. حذف شد.
8. مسکن واگذاري در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانه‌هاي ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار می‌گیرد.
9. وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.
10. عیدي سالانه یا پاداش آخر سال جمعاً معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده 84 این قانون.
11. خانه‌هاي سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین نامه‌هاي خاص در اختیار مأموران کشوري گذارده می‌شود.
12. وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آن‌ها مستقیماً یا به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
13. مزایاي غیرنقدي پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده 84 این قانون.
14. درآمدحقوق پرسنل نیروهاي مسلح جمهوري اسلامی ایران اعم از نظامی و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان.

مالیات بر درآمد حقوق طبق ماده 92 قانون مالیات

طبق ماده 92 قانون مالیات پنجاه درصد (50%) مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه‌یافته طبق فهرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزي کشور بخشوده می‌شود.

همچنین مطابق بخشنامه شماره 80/99/200 تاریخ 30/10/1399 با توجه به قسمت اخیر بند (ذ) ماده 132 اصلاحی قانون مالیات‌هاي مستقیم مبنی بر« … و تا ابلاغ فهرست جدید، فهرست برنامه قبلی معتبر می‌باشد … .» لذا فهرست مناطق کمتر توسعه یافته موضوع تصویب نامه شماره 76254/ت36095هـ  مورخ 10/04/1388 هیأت وزیران (ابلاغی طی بخشنامه شماره 54829/210 مورخ

31/05/1388 )که به موجب تصویب‌نامه شماره 262650/ت48874هـ مورخ 28/12/1391 هیأت وزیران براي دوره برنامه پنج ساله پنجم توسعه نیز تنفیذ و طی بخشنامه شماره 1749/200 مورخ 10/02/1392 ابلاغ شده است، تا ابلاغ فهرست جدید، مالک عمل براي اعمال مقررات موضوع ماده 132 اصالحی قانون مالیات‌هاي مستقیم خواهد بود.

همچنین با توجه به حکم مقرر در جزء(ب) بند 1 مصوبه یاد شده، فهرست مذکور براي ماده 92 قانون مالیات‌هاي مستقیم نیز جاري می‌باشد.