تکالیف مودیان مالیاتی

تکالیف مودیان مالیاتی

تکالیف مودیان مالیاتی چیست؟ در این قسمت می‌خواهیم به صورت کامل راجع به وظایفی که اشخاص حقیقی و حقوقی در رابطه با مسائل مالیاتی دارند، صحبت کنیم. همچنین در انتها به پرسش‌های متداول در این زمینه پاسخ می‌دهیم.

منظور از تکالیف مودیان مالیاتی چیست؟

تکالیف مودیان مالیاتی چیست؟ همانطور که می‌دانید، مالیاتی یکی از جریان‌های درآمدی مهم برای دولت‌ها است که این مسئله در ایران نیز پس از چند دهه، اکنون به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در این رابطه، دولت موظف است در ازای اداره جامعه و فراهم کردن خدمات مختلف به مردم، هزینه‌هایی را از آنها دریافت کند. به همین دلیل، لازم است کسانی که به نوعی کسب درآمد می‌کنند، وظیفه خود را در قبال این هزینه‌ها و خدمات ادا نمایند. این موضوع سبب شده است تا تکالیفی برعهده مودیان مالیاتی درنظر گرفته شود.

منظور از تکالیف مودیان مالیاتی، مجموعه کارهایی است که فرد مشمول، می‌بایست برای پرداخت مالیات خود بپردازد. این وظایف در ابعاد مختلفی تعریف شده‌اند که در این مقاله می‌خواهیم به صورت کامل راجع به آن صحبت کنیم. از مالیات مشاغل گرفته تا قوانین مالیات بر وارد کنندگان و غیره، همگی براساس تبصره‌ها، مواد و قوانین مختلفی تعریف شده‌اند که هر کسب در حوزه کاری خود می‌بایست به آن مسلط باشد.

قابل ذکر است که آشنایی با تکالیف مودیان مالیاتی، جزئی از بدیهیات وظایف مودیان می‌باشد که لازم است آموزش‌های لازم از سوی سازمان امور مالیاتی برای آن ارائه گردد. ارائه این آموزش‌ها می‌بایست از طریق مبادی مختلف، خواندن قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، تهیه دوره‌ های آموزشی از کارشناسان مالیاتی، اخذ مشاوره و یا سپردن انجام این امور با استخدام یک کارشناس حسابداری انجام گردد.

با این حال کسانی که صاحبان کسب و کاری هستند، لازم است به صورت سطحی با برخی از مواد، محاسبات و نیز قوانین آن آشنا باشند که در مجموعه مقالات این سایت، بیشتر به این موضوع پرداخته‌ایم.

آشنایی با تکالیف مودیان مالیاتی حقیقی

بدون اتلاف وقت، در این بخش می‌خواهیم به شرح تکالیف مودیان مالیاتی حقیقی بپردازیم. در ابتدا باید گفت افراد حقیقی که به عنوان صاحبان مشاغل فعالیت می‌کنند، می‌بایست برحسب گروه‌بندی خود، وظایف و تکالیفی را در طول دوره مالیاتی انجام دهند که به شرح زیر می‌باشد:

• تکالیف مودیان مالیاتی گروه سوم: این دسته از افراد می‌بایست اقدام به نگهداری اسناد و مدارک درآمدی خود کرده که شامل فروش کالا یا خدمات و نیز اسناد خرید کالا یا خدمات هستند. همچنین آنها می‌بایست اقدام به تهیه یا تنظیم خلاصه درآمد و هزینه سالانه نمایند.
• تکالیف مودیان مالیاتی گروه دوم: این دسته از افراد می‌بایست علاوه بر وظایف گروه سوم، اقدام به نگهداری کلیه اسناد و مدارک به ترتیب تاریخ وقوع نموده و هزینه‌های ماهانه و سالانه را در قالب تنظیم صورت درآمد تهیه کنند.
• تکالیف مودیان مالیاتی گروه اول: از جمله تکالیفی که برای این گروه لحاظ شده است، می‌توان به ارائه کلیه دفاتر مختلف اعم از کل، روزنامه و نیز دفاتر دستی و ماشینی براساس مدارک، ارائه صورتحساب سود و زیان و نیز ارائه ترازنامه اشاره کرد.

همچنین از دیگر مواردی که می‌توان در این قسمت به آن اشاره کرد، باید گفت:

• بنا به ماده 177 قانون مالیات‌های مستقیم (ق.م.م)، مودیان می‌بایست اظهارنامه‌ها را در این بخش تسلیم نمایند. با توجه به الکترونیکی شدن انجام این کار، تسلیم اظهارنامه در سامانه امور مالیاتی انجام می‌گیرد.
• بنا بر ماده 177 و تبصره 3 آن، می‌بایست صاحبان مشاغل تا 4 ماه پس از شروع فعالیت خود، اقدام به ثبت و اظهار آن و تشکیل پرونده در سامانه امور مالیاتی نمایند.
• مودیان می‌بایست محل و آدرس دقیق سکونت، شماره تماس، اطلاعات کسب و کار خود را ثبت کنند.
• یکی دیگر از بخش‌های مهم در زمینه تکالیف مودیان مالیاتی، عمل به وظایفی است که در فصل دوم قانون پایانه‌های فروشگاهی ذکر شده است. از جمله برخی موارد مهم در این زمینه می‌توان به ثبت نام در سامانه مودیان، پذیرش یا عدم پذیرش صورتحساب الکترونیکی در کارپوشه سامانه، اعلام شماره حساب‌های بانکی و شناسه یکتا دستگاه پوز یا درگاه‌های پرداخت به سازمان و غیره اشاره کرد.

آشنایی با تکالیف مودیان مالیاتی حقوقی

برخلاف بخش قبل، باید بدانید اشخاص حقوقی دارای گروه‌بندی مالیاتی نیستند و بایستی یکسری وظایف خاص و ضرایب مالیاتی ثابتی را پرداخت نمایند. در رابطه با وظایفی که برای اشخاص حقوقی مطرح شده است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:

• این دسته از اشخاص می‌بایست اظهارنامه و حساب سود و زیان و ترازنامه متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را تا حداکثر تا 120 روز (4 ماه) ماه پس از سال مالیاتی به همراه هویت شرکا و سهامداران ارائه نمایند.
• نرخ مالیات درنظر گرفته شده برای درآمد این دسته از مودیان 25 درصد بوده و می‌بایست پرداخت کنند. همچنین باید بدانید محاسبه آن از طریق ماده 105 قانون مالیات های مستقیم انجام می‌گیرد.
• با توجه به ماده 104، کلیه اشخاص حقوقی و نیز وزارت خانه‌ها و غیره، می‌بایست در برابر حق الزحمه خدمات مختلفی مانند پزشکی، مشاوره، نویسندگی، حق العمل کاری، ارائه خدمات و غیره، 5 درصد از آن را به عنوان علی الحساب مالیات مودی کسر کرده و ظرف 30 روز به حساب سازمان امور مالیاتی ارائه کرده و رسید آن را به مودی بدهند.
• این دسته از افراد می‌بایست عملیات ثبت و بایگانی مدارک خود را به صورت فروش و هزینه در سیستم‌های خود در حسابداری و دفاتر کل و روزنامه‌ها اعمال کنند.
• تهیه و تنظیم و ارسال لیست حقوق یکی دیگر از وظایفی است که شرکت‌ها می‌بایست آنها را به صورت ماهانه انجام دهند. در این حالت باید این دسته از موسسات، مالیات آنها را براساس ماده 85 محاسبه کرده و تا پایان ماه به امور مالیاتی ارائه کنند.
• مورد دیگری از تکالیف مودیان، چه حقوقی یا حقیقی که کالاها و خدمات مشمول ارزش افزوده را ارائه می‌کنند، ارسال اظهارنامه ارزش افزوده پس از هر فصل است. این کار می‌بایست در سامانه الکترونیکی سایت ir انجام شده و تا 2 هفته پس از هر فصل ارائه گردد.
• در نهایت شرکت‌ها همانند افراد حقیقی، می‌بایست اقدام به ارسال اظهارنامه‌های مالیاتی خود که همان اظهارنامه عملکرد حساب سود و زیان و ترازنامه است نمایند. این کار در سامانه gov.ir صورت می‌گیرد.

پرسش و پاسخ پیرامون تکالیف مودیان مالیاتی

از جمله سوالات متداولی که ممکن است پیرامون تکالیف مودیان مالیاتی برای مخاطبان وجود داشته باشد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:

منابع اطلاعاتی برای آگاهی از تکالیف مودیان مالیاتی چیست؟

برای آگاهی از این اطلاعات، کافیست به قانون مالیات‌های مستقیم مراجعه کنید. برخی از موارد قانونی در این بخش راجع به تکالیف مودیان شامل ماده 95 اصلاحی قانون ماليات های مستقيم، مواد 177 تا 181 این قانون، ماده 86 ق.م.م، قانون مالیات بر ارزش افزوده و فصل چهارم آن، تبصره 48 ق.م.م، قانون پایانه‌های فروشگاهی می‌باشند.

عدم انجام تکالیف مودیان مالیاتی، چه عواقبی دارد؟

در پاسخ به این پرسش باید گفت عدم انجام این کار، مشمول جریمه می‌شود که به صورت درصدی از مالیات قطعی برای آن کسب و کار، محرومیت از تسهیلات درنظر گرفته شده برای مالیات و نیز احتمال محکومیت‌های کیفری که به علت عدم تسلیم اظهارنامه می‌تواند اعمال ‌گردد.

تکلیف در پرداخت به موقع مالیات شامل چه چیزهایی می‌شوند؟

در این خصوص باید به مواردی اعم از پرداخت سر رسید مالیات و نیز پرداخت جریمه‌های مالیاتی اشاره کرد.

تکلیف در صدور صورتحساب چیست؟

در این خصوص می‌توان به تکلیف شرکت‌ها و نیز صاحبان مشاغل در صدور صورتحساب در انجام معاملات آنها اشاره کرد که می‌بایست در آن شماره اقتصادی درج شود.

دوره ی مباحث کاربردی مالیات با استاد احمد غفارزاده و استاد محمد قبول